(1) ปฏิกิริยาที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงเลขออกซิเดชันของธาตุหรืออะตอม เช่น ปฏิกิริยาสะเทินกรด-เบส ปฏิกิริยาการตกตะกอน เป็นต้น ---> มักเขียนเป็นสมการแบบโมเลกุล เช่น
H2SO4 (aq) + 2 NaOH--> (aq) Na2SO4 (aq) + 2 H2O (l)
AgNO3 (aq) + NaCl (aq) -->AgCl (s) + NaNO3 (aq)
(2) ปฏิกิริยาที่มีการเปลี่ยนแปลงเลขออกซิเดชันของธาตุหรืออะตอม หรือ ปฏิกิริยารีดอกซ์
ปฏิกิริยารีดอกซ์ (ปฏิกิริยาออกซิเดชัน-รีดักชัน) ---> ปฏิกิริยาที่มีการให้และรับอิเล็กตรอนระหว่างสารที่เข้าทาปฏิกิริยา
มักเขียนสมการแสดงปฏิกิริยารีดอกซ์เป็นแบบสมการไอออนิก เพื่อให้เห็นการเปลี่ยนแปลงเลขออกซิเดชัน เช่น
Zn (s) + Cu2+ (aq) -->Zn2+ (aq) + Cu (s) ประกอบด้วย
1) Zn (s)--> Zn2+ (aq) + 2 e- ปฏิกิริยาออกซิเดชัน (ให้ e- )
2) Cu2+ (aq) + 2 e- -->Cu (s) ปฏิกิริยารีดักชัน (รับ e- )
- ตัวอย่างการกาหนดเลขออกซิเดชัน มีดังนี้
ชนิดของธาตุ เลขออกซิเดชัน ตัวอย่าง
1) ธาตุอิสระ (ไม่ได้รวมกับธาตุอื่นเกิดเป็นสารประกอบ) 0 O2, Na, Cl2, He, P4, S8
2) F ในสารประกอบฟลูออไรด์ -1 HF, KF, OF2, SiF4
3) O ในสารประกอบทั่วไป -2 H2O, Li2O, H2SO4, KMnO4
ยกเว้น O ในสารประกอบเปอร์ออกไซด์ (peroxide) -1 Na2O2, H2O2, K2O2
O ในสารประกอบซูเปอร์ออกไซด์ -1/2 KO2, NaO2, LiO2
+2 OF2
4) H ในสารประกอบทั่วไป +1 H2O, NH3, HCl, H2S, PH4
ยกเว้น H ในสารประกอบไฮไดรด์ (hydride) -1 CaH2, NaH, LiH
5) ธาตุทั่วไปในสารประกอบมีเลขออกซิเดชันเท่ากับประจุในรูปของไอออนของธาตุ เช่น
Cl– มีเลขออกซิเดชัน -1 O2– มีเลขออกซิเดชัน -2
Na+ มีเลขออกซิเดชัน +1 Mg2+ มีเลขออกซิเดชัน +2 Al3+ มีเลขออกซิเดชัน +3
6) ผลบวกของเลขออกซิเดชันในสารประกอบ = 0
- ตัวอย่างการหาค่าเลขออกซิเดชันของธาตุบางตัวในสารประกอบ เช่น
KClO3 เลขออกซิเดชันของ Cl = ?
เลขออกซิเดชันของ K = +1, O = -2
K + Cl + 3O = 0
(+1) + Cl + 3 (-2) = 0
Cl = +5
Ba(NO3)2 เลขออกซิเดชันของ N = ?
เลขออกซิเดชันของ Ba = +2, O = -2
Ba + 2N + 6O = 0
(+2) + 2N + 6 (-2) = 0
N = +5
ไม่มีข้อสอบ พร้อม เฉลย หรอครับ
ตอบลบ